Stüdyo Daire Kota Değişikliği: Demografik Dinamikler ve Kiralarda Beklenen Etkiler

Geçtiğimiz ay Resmi Gazetede yayımlanan düzenleme, stüdyo dairelere yönelik kısıtları hafifçe değiştirdi. Buna göre, projelerin tamamının stüdyo daireler üzerinden kurulması engelleniyor; ancak bazı projelerde %20 oranında stüdyo kullanımına izin verilebilecek. Bu esneklik, kısa vadede arz fazlası oluşmasını önleyerek konut talebini dengede tutmayı amaçlıyor.

İmar ve mimari bakış açısıyla değerlendirildiğinde, karışık tipolojilerin artması olası görünüyor. 1+0, 1+1, 2+1 ve 3+1 gibi farklı daire tiplerinin bir arada bulunduğu projeler, koridor ve ısıtma/ıslak hacim verimliliği, galerili aydınlatma ve mobilya entegrasyonu gibi tasarım çözümlerinin ön plana çıkmasına yol açabilir. Bu durum, konut üretiminde yeni bir akımı tetikleyebilir.

Türkiye’de demografik göstergeler de bu değişiklikle uyumlu bir tablo sunuyor. 2024 verilerine göre tek kişilik hanelerin sayısı 5,32 milyon olarak kaydedildi ve bu durum, stüdyo daire talebinin güçlenmesini destekliyor. Ancak mevcut paylar 2017 sonrası yasağın etkisiyle düşmüş durumda; yeni düzenlemenin %20lik stüdyo kotası, kısa vadede arz fazlası yaratmayacak ve fiyat istikrarını koruyacak gibi görünüyor.

İki yıl içinde arz artışının kiraları hafif düşürebileceği yönündeki öngörüler, özellikle merkezi ilçelerde farklılaşabilir. Beşiktaş, Kadıköy, Çankaya gibi bölgelerde 1+0 ve 1+1 kiraları, daha büyük dairelerin metrekare maliyetinin üzerinde seyretmeye devam edebilir. Kentin şehir dışı kesimlerinde ise stok artışına bağlı olarak birim metrekare fiyatları daha ılımlı bir eğilim gösterebilir. Satın alma açısından bakıldığında, stüdyo daireler düşük toplam maliyet ve yüksek likidite nedeniyle ilk konut talebini güçlendirebilir. Bu süreçte kredi koşulları ve yatırımcı ilgisi belirleyici olacaktır.

Gelecek iki yıl içinde teslimatlar ve kiralık arzı için öngörülerde bulunan uzmanlar, kent merkezlerinde mevcut durumun korunabileceğini, ancak kent çeperlerinde kira seviyelerinin hafifçe gerileyebileceğini belirtiyor. 2017’de fiilen yasaklanan stüdyo daireler, bu kez talep ve demografik değişimler doğrultusunda yeniden hayat bulabilir. Yakın gelecekteki düzenlemeler, talebi desteklerken konut maliyetlerini de dengede tutmayı hedefliyor.

Hanehalkı büyüklüğü düşüyor ve talep çeşitleniyor Yüksek Şehir Plancısı ve İmpo İmar Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Müberra Oflaz, projenin tamamı yerine en çok %20’sinde stüdyo daire yapımına izin verilmesini şu sözlerle açıkladı: Artan metrekare fiyatları karşısında konuta erişimde güçlük yaşayanlar için daha makul fiyatlı konut üretimi mümkündür. Bu düzenleme, hanehalkı büyüklüğünün küçülmesiyle uyumlu olarak stüdyo daire talebini güçlendiriyor. Üniversite öğrencileri ve yalnız yaşayan bireyler için de destekleyici bir denge kuruyor.