Hareketli Ortalama (MA) Nedir?

Hareketli ortalama nedir? Basit (SMA), üstel (EMA) ve yeri değiştirilmiş (DMA) hareketli ortalama ne işe yarar?

Teknik analizde oldukça popüler olan ve bir varlığın belirli süre boyunca ortalama kapanış fiyatını hesaplayan göstergeye hareketli ortalama (Moving Average, MA) ya da basit hareketli ortalama (Simple Moving Average, SMA) denir. Hareketli ortalama, geçmiş fiyat verilerinden ortalama değer çıkararak piyasanın gidişatı hakkında fikir verir. Böylece yatırımcılar, kısa vadeli fiyat dalgalanmalarından kaynaklı riskleri hafifletmiş olurlar. Hareketli ortalama sabit bir gösterge olmadığından ve yeni fiyat verileri geldikçe güncellendiğinden “hareketli” sıfatını almıştır.

Kripto para sektöründe de yaygın olarak kullanılan, varlıkların destek ve direnç seviyelerini belirleyerek trend hakkında fikir veren hareketli ortalama, geçmiş fiyat verilerine dayalı olduğu için gecikmeli bir göstergedir. Hareketli ortalama göstergesi ne kadar uzun süreyi kapsarsa, gecikme de o kadar fazla olacaktır. Yani, teknik analizde en sık kullanılan iki gösterge olan 200 günlük hareketli ortalama (Moving Average, MA), 50 günlük hareketli ortalamaya göre çok daha uzun süreyi kapsadığından, mevcut trendi daha gecikmeli olarak yansıtacaktır.

Diğer yandan 10, 20, 30 ve 50 günlük gibi daha kısa dönemleri kapsayan hareketli ortalama tabloları, fiyat değişikliklerine karşı daha duyarlı olacaktır.

Bir varlığa ait hareketli ortalamanın yükselmesi varlığın yükseliş trendinde olduğunu, tam aksine düşmesi de düşüş trendinde olduğunu ifade eder.

Hareketli ortalama, yatırımcılardan tarafından destek ve direnç seviyesinin belirlenmesi için de kullanılabilir. Bir varlığı satın almak isteyen yatırımcılar, yükseliş trendinde olan varlığın hareketli ortalamalarını destek seviyeleri olarak yorumlayabilirler. Benzer şekilde düşüş trendinde de hareketli ortalamalar, varlık fiyatının direnç seviyeleri olarak değerlendirilebilir.

Ağırlıklı Hareketli Ortalama (WMA)
Hareketli ortalamalar, bir finansal aracın ortalama fiyatını belirli bir süre boyunca görselleştirir. Bununla birlikte, farklı türlerde hareketli ortalamalar vardır. Genellikle, farklı veri noktalarının ağırlıklandırıldığı veya önem verildiği şekilde ayrışırlar. Ağırlıklı Hareketli Ortalama (WMA), basit hareketli ortalamaya (SMA) benzer, ayrıştığı yer WMA’nın daha yeni veri noktalarına önem vermesidir. Dönem içindeki her noktaya, o belirli veri noktasının ağırlığını veya önemini değiştiren bir çarpan (en yeni veri noktası için en büyük çarpan ve sırayla azalır) atanır. Sonra, SMA gibi, başlangıca yeni bir veri noktası eklendikten sonra en eski veri noktası hesaptan çıkartılır. “Ağırlıklı ortalamada son zamanların verisi daha ağır basar.”

Yeri değiştirilmiş hareketli ortalama (DMA) nedir?
Trend hareketlerini daha iyi tahmin etmek veya bir varlığın fiyat hareketlerine uygun şablonu oluşturmak amacıyla zamanda ileri veya geri ayarlanmış hareketli ortalamaya, yeri değiştirilmiş hareketli ortalama (Displaced Moving Average, DMA) denir. Göstergenin, zaman çizgisi üzerinde sağa ya da sola hareket ettirilmesiyle negatif ve pozitif olarak değer alır.

DMA göstergesinin hesaplanması, tıpkı basit hareketli ortalamada olduğu gibi belirli bir zaman aralığındaki kapanış fiyatlarının toplamının o zaman aralığına bölünmesiyle hesaplanır.

Grafikte de görüldüğü üzere, bir önceki 10 günlük SMA grafiğindeki verilerle DMA verileri birebir aynı. Aradaki tek fark zaman çizgisine ileri ya da geri hareket etmeleridir. Hem basit hem de yeri değiştirilmiş hareketli ortalama hesaplamasına dahil edilen tüm fiyat verileri eşit ağırlığa sahiptir. Tüm fiyat noktalarının eşit ağırlığa sahip olmasının mevcut trend hakkında yanlış veriler sunacağı endişesi ise üssel hareketli ortalamayı doğurmuştur.

Üstel hareketli ortalama (EMA) nedir?
Basit hareketli ortalamaya benzer şekilde geçmiş fiyat verilerinin ortalamasını alan, fakat güncel verilere daha fazla ağırlık veren hareketli ortalamaya üstel hareketli ortalama (EMA) denir. Bu terim bazen üssel hareketli ortalama olarak da kullanılabilir. Üstel hareketli ortalama göstergesi, kapsadığı zaman çerçevesindeki fiyat verilerinin hesaplamadaki ağırlığını güncelliklerine göre artırır. Bunun amacı piyasadaki trend hakkında daha doğru bir fikir vermek ve basit hareketli ortalamadaki gecikmeyi azaltmaktır.