Çip krizinin otomotive faturası devasa boyuta ulaştı

Bir türlü çözülemeyen yarı iletken darlığının maliyeti yüzde 90’ın üzerinde artış göstererek, global araba üreticilerinin 2021 yılı gelirlerinde toplam 210 milyar dolarlık azalmaya yol açtı.

Oto üreticilerinin bu yıl çip krizi münasebetiyle 7,7 milyon daha az araç üreteceği varsayımında bulunan AlixPartners böylece bir olumsuz öngörüde daha bulundu. Şirketin evvelki üretim kaybı varsayımı 3,9 milyon araç ile bunun neredeyse yarısı kadardı. Tedarik zincirindeki aksaklıkları gidermeye yönelik gayretlerin sürmesine rağmen, oto üreticilerinin stokları tüketmesi ve öbür kesimlerin de yedeklerinin olmaması ile birlikte, yarı iletken darlığı daha da kötüleşiyor.

AlixPartners’ın otomotiv ve sanayi kısmı idari yöneticisi Dan Hearsch, “Varil boşaldı, tabanında hiçbir şey kalmadı. Geleceğe baktığımızda, satışlarda kahırlar olacak. Satışlarda şimdiye dek dert olmamıştı, çünkü kâfi stok vardı. Lakin artık yok” dedi.

Oto üreticileri sorunun yayılmakta olduğu ve üçüncü çeyrek kârlarını olumsuz etkileyeceği yolunda ihtarlarda bulunmaya başladı. Volkswagen AG’nin kamyon ünitesi Traton SE da Salı günü alarm verenler kervanına katıldı. Güneydoğu Asya’daki kilit tedarik merkezleri, Kovid-19 pandemisinin yayılması nedeniyle meydana gelen kapatmalardan olumsuz etkileniyor. Çip siparişlerinin karşılanması için geçen müddet 21 hafta ile rekor düzeye çıktı ve araba şirketlerinin üst seviye yetkilileri darlığın yıllarca sürebileceğini söylüyor.

Hearsch, “Bu durum muhakkak kesimin karşılaştığı en uzun tedarik külfeti üzere görünüyor, çünkü şimdi sona ermedi. Katiyen en yaygın olanı. Sorun her yerde var. Herkes için” dedi.

Araştırma şirketi Cox Automotive’e nazaran, araba bayilerindeki stokların azalması ile birlikte, ABD’de araba fiyatları Ağustos ayında süratle artarak 43 bin 355 dolar ile rekor düzeye çıktı. Hearsch, “Arz o kadar düşünceli ki, kimi bayiler showroom’larında bir şeyler gösterebilmek için araç kiralama yoluna gidiyor” dedi.

Çip darlığı, pandemi kısıtlamalarının gevşetilmesi ile birlikte, araba üreticilerinin talebi hafife aldıkları geçen yıl başladı. Doğal olaylar, yangın ve Kovid-19 nedeniyle krizin tahlili daha da zorlaştı.

Bu, AlixPartners’ın bu yıl tedarik darlığının mali tesirine ait açıkladığı üçüncü iddia. Şirket Ocak ayında darlığın otomotiv kesimine maliyetinin 61 milyar olduğunu duyurarak iddialarına başladı ve Mayıs’ta bunu 110 milyar dolara çıkardı.

Hearsch, bölümün karşı karşıya bulunduğu durumdan dolayı bu varsayımın üst tarafta revize edilmeyeceğini kesin olarak söyleyemeyeceğini belirterek, “Doğrusu durum güzele gitmiyor. Beşerler bunun hepimizden düşündüğünden çok daha uzun süreceği görüşüne nazaran kendini ayarlıyor” dedi.

Çip bekleme müddetlerinde yeni rekor

Çip bulmakta eza çeken firmaların siparişlerinin karşılanması için geçen vakit Ağustos ayında 21 haftaya çıktı. Bu durum, araba üretiminde sıkıntılar yaratan ve elektronik bölümünde büyümeyi geri çeken bu kıtlığın kötüleşmekte olduğunu gösteriyor.

Yarı iletkenin sipariş edilmesi ve bu eserin teslim alınması ortasındaki vakit farkını işaret eden çip teslim mühleti, Susquehanna Financial Group. tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran, Ağustos ayında evvelki aya nazaran 6 gün artarak yaklaşık 21 haftaya çıktı. Bu ayrıyeten şirketin dataları takip etmeye başladığı 2017 yılından bu yana en uzun ortayı işaret ediyor.

Susquehanna analisti Chris Rolland, araştırma notunda, analog ve Broadcom Inc. için çip teslim mühletleri kötüleşirken, güç idare çipleri ve optoelektronik kesimler için olumlu işaretler olduğunu kaydetti.

Yarı iletken darlığı bilhassa araba üreticileri için Kovid-19 pandemisinden toparlanma konusunda problemlere yol açtı. Global danışmanlık şirketi AlixPartners, global otomotiv bölümünün bu sorun münasebetiyle satışlardaki kaybının yaklaşık 110 milyar dolar olduğunu hesapladı.