Avrupa’da doğalgaz fiyatları ve karbon müsaadeleri rekor kırdı

Avrupa güç piyasalarında doğalgaz ve karbon müsaadeleri salı günü rekor kırarken güç krizi kışın yaklaşmasıyla daha da kötüleşiyor.

Hollanda 1 ay vadeli doğalgaz kontratları yüzde 11,6 yükselişle 84 euroya tırmanırken karbon müsaade kontratlarının fiyatı yüzde 2’den fazla yükselişe 65 euronun üzerine çıkarak rekor kırdı. Fiyatlardaki artışta Çin’in pazartesi günü gerçekleştirdiği vadeli likit doğalgaz alımının da tesirli olduğu düşünülüyor.

Gerçekleşen satın alma Avrupa gösterge fiyatının epey üzerinden yapılırken bu durum Çin’in güç krizinin derinleşmesi ile birlikte yakıt için daha fazla para ayırmaya istekli olduğunu gösteriyor.

ABD doğalgaz vadeli kontratları, stoklardaki darlığa ait artan kaygılar ile birlikte global arz sıkışıklığının da katkısıyla ralli yaptı ve Şubat 2014’ten beri en yüksek düzeyine tırmandı. Ekim vadeli kontratlar Nymex piyasasında yüzde 5 yükselerek 5,98 dolara kadar çıktı.

Kontrat Pazartesi günü yüzde 11 yükselerek 5,70 dolara ulaşmıştı. Ekim kontratlarının vadesi Salı gününün sonunda dolacak. Daha faal süreç gören Kasım vadeli kontratlar ise yüzde 5,1 yararla 6,02 dolara kadar çıktı.

Türkiye’de de spot doğalgaz fiyatı 27 Eylül’de bin metreküp başına 2 bin 512 TL’ye kadar tırmanarak rekor tazeledi. Spot Doğalgaz fiyatları Eylül başında 2 bin 185 TL düzeyinde bulunuyordu.

Güç kesiminden isimler ise dünyada yaşaşanan doğalgaz fiyat artışının Türkiye’yi de berbat etkileyeceğini zira Türkiye’nin bunu sınırlama kabiliyetinin hidroelektrik kapasitesiyle sonlu olduğunu vurgulamıştı. Devletin gelen fiyat artışı dalgasını engellemeye çalışacağını ancak kurak dönem ve şu anki rezervuar doluluk düzeylerinden ötürü fiyat artışlarını engellemede başarılı olamayacağı düşünülüyor.

Kömüre geri dönüş

Doğalgaz fiyatlarındaki artışın elektrik üretimi için kâr marjını düşürmesiyle elektrik üreticileri kömüre yöneldi. Üreticilerin kömüre yönelmesiyle birlikte Avrupa’da karbon emisyon müsaade kontratlarının fiyatı da 1 senede iki katını aştı.

Bloomberg NEF’in raporuna nazaran, linyitten elektrik üretimi artan güç fiyatlarıyla birlikte daha kârlı bir hale gelirken linyitten üretilen elektriğin fiyatı da Mayıs ayından bu yana megawatt-saat başına 25 euroya yakın artış kaydetti.

Doğalgazdaki maliyet baskısından ötürü kömürden elektrik üretiminin artmasıyla karbon emisyon müsaadelerine olan talep de Emisyon Ticaret Sitemi kapsamında artış gösterdi.

Karbon fiyatları kömüre artan talep sonrası yükseldi

Kömürden elektrik üretmek isteyen üreticiler, falzadan neden oldukları her bir ton karbon için emisyon müsaadesi satın almak zorundalar. Kömürden üretimin artması da karbon salınımını artırarak karbon müsaadelerine olan talebi körükledi. Bu da karbon müsaade kontratlarının fiyatını değerli ölçüde üst taşıdı.

Karbon müsaade fiyatlarının artması da kömürden elektrik üretimini daha maliyetli bir hale getirerek Avrupa ve İngiltere’de elektrik fiyatlarının rekor kırmasına neden oldu.