Asya piyasalarında haftanın birinci notları

SADİ KAYMAZ – BLOOMBERG HT ASYA TEMSİLCİSİ

Uzakdoğu’nun emtia ithalatına bağımlılıklarıyla öne çıkan ihracat devleri Japonya, Çin ve Kore üzere ülkeler gelişmeleri yakından izliyor.

Japonya Ukrayna’da yaşayan vatandaşlardan derhal ülkeyi terk etmelerini isterken, Güney Koreli ve Japon şirketler işçi tahliyesine başladı. Çin şirketlerinden ise alandaki gelişmelere karşı teyakkuzda olmaları istendi. Petrolde dışa bağımlı durumda bulunan Kore, Çin, Japonya ve Hindistan üzere ülkeler enflasyonist baskılarla boğuştukları periyotta petrol fiyatlarındaki yükselişten büyük kaygı duyuyor. Üretici fiyatları endekslerindeki artışlar bilhassa dünyanın fabrikası sayılabilecek Doğu Asya bölgesinde son 30-40 yılın en yüksek suratlarında ilerliyor.

Asya piyasaları haftaya satıcılı başladı

Asya payları güne Ukrayna kaygılarıyla ağır satışlarla başladı. Kayıplar sabahın birinci saatlerinden itibaren Tokyo’da yüzde 2’yi, Seul, Hong Kong ve Tayvan’da yüzde 1’i aştı. Avustralya’da ana endeks ASX200 ise güç ve madencilik paylarındaki tırmanışlarla olumlu ayrıştı.

Jeopolitik tansiyondan aldığı rüzgarla 100 dolar çizgisine ilerleyen petrol fiyatları Asyalı üretici paylarını uçurdu. Korea Petroleum Seul’de yüzde 20 yükselirken son 9 ayın en yüksek düzeyine tırmandı. PetroChina Şanghay’da yüzde 4 kadar yükselişle son 21 ayın en yüksek düzeyini gördü.

Asya Borsalarında listeli pahalı metal üreticileri ise açılışların akabinde günün en çok kazandıranları listesinin başına oturdu. Avustralya’da Barbara, Northern Star, Silver Lake, Evolution üzere şirketlerde bedel çıkarları yüzde 8’i aştı. Çin merkezli Western Gold yüzde 10 yükselirken, ülkenin en büyük altın üreticisi Shandong Gold yüzde 7’den fazla pahalandı.

Çinli yapı şirketinin işvereninden tasa veren yorumlar

Çin’de en büyük yapı şirketlerinden Vanke’nın işvereninden gelen değerlendirmeler yatırımcıların gözünü korkuttu. Geçen yıl satış gelirleri 70 milyar dolara yaklaşan emlak devinin işvereni Yu Liang, bu sene ciro azalmasının değerli ölçülerde olacağının kesin olduğunu belirterek, ‘2022’nin varlık yokluk yılı olacağını’ kaydetti. Keskin yorumun akabinde Vanke yüzde 4, Evergrande yüzde 8, Shimao yüzde 7’ye düşüşler gördü.

Çin’de emlak dalı yan dallarla birlikte gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 30’unu oluşturuyor, milyar tonluk çelik üretiminin aşağı üst 350 milyon tonunu tek başına konut yapı kesimi kullanıyor.

Çinli batarya üreticisinde yaptırım tasası

Çin’in en değerli elektrikli araç batarya üreticisi CATL, hakkında çıkan internet dedikodularını polise şikayet etti. ABD’nin yaptırım hazırlığında bulunduğuna yönelik söylentilerle dev şirketin Shenzhen’de süreç nazaran payları geçen hafta yüzde 17,3 düşüşe maruz kalmıştı. 2021 yılında 104 gwh üretim kapasitesiyle LG Energy’nin önünde dünyanın en büyüğü pozisyonunda yer alan CATL, planladığı devasa sabit sermaye yatırımlarıyla 2025 yılında en az 700 gwh kapasite hedefliyor.

Yatırımcılar, Çin’in bu alandaki amiral gemisi olan 200 milyar dolarlık şirketin Amerikan yaptırımlarına maksat olmasından kaygı ediyor. Yapay zeka, çip, biyoteknoloji üzere stratejik alanlarda faaliyet gösteren Huawei, SMIC, Wuxi ve gibisi Çinli firmalar daha evvel Amerikan yaptırımlarına uğramıştı.

Çarşamba günü dikkatler Çin enflasyonunda olacak

Asya’da bu hafta öne çıkacak gelişmeler ortasında en merakla bekleneni Çin’in faiz oranlarını aşağıya çekip çekmeyeceği. Birden fazla faiz oranını siyaset aracı olarak kullanan PBOC, yarın 1 yıl vadeli borç verme maliyetine işaret eden MLF oranını ilan edecek. İç tüketimindeki zayıflama sebebiyle faiz indirimlerinin sürmesine kuvvetle olası gözüyle bakılırken, zamanlama ve hasebiyle bu hafta ne olacağı konusunda ekonomistler ikiye bölünmüş durumda.

Başka taraftan Japonya Salı günü dördüncü çeyreğe ait büyüme bilgilerini yayımlıyor. Delta kısıtlamalarının gevşetilmesine bağlı olarak büyümenin bir evvelkine nazaran hızlanması beklenirken, Bloomberg anketine nazaran oranın yüzde 5,9 seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyor. Asya piyasaları ayrıyeten birebir gün yayımlanacak olan Ocak ayı enflasyon ve ticaret datalarını de yakından takip ediyor olacak.

Çarşamba günü ise piyasaların gözü bu kere Çin’in enflasyon tablosuna çevrilecek ve enflasyon dataları içinde üretici fiyatlarına ait sayılara dikkatle göz gezdirilecek. ABD’de tüketici fiyatlarındaki yükseliş telaşla izlendiği devirde, Çinli fabrikaların çıkış fiyatlarının değer katsayısının da yükseldiğine hiç kuşku yok.