Alibaba 5 yıl sonra Walmart’ın gerisinde kaldı

Alibaba’nın piyasa pahası 5 yılın akabinde birinci kere Walmart’ın piyasa bedelinin altına geriledi. 2020’nin Ekim ayında Alibaba’nın piyasa kıymeti 858 milyar dolar ile tepe gördükten sonra yüzde 54 düşüşle 400 milyar dolara kadar geriledi.

Alibaba paylarındaki düşüşte Çin’in teknoloji şirketlerine karşı başlattığı dengeleme kampanyası da tesirli oldu. Çin çok fazla büyüyen teknoloji şirketlerinin çeşitli bölümlerdeki faaliyetlerini sonlandırmak için birçok düzenleme duyurdu.

Çin Borsaları benzerlerine nazaran son 17 yılın en makûs devrinde

Çin borsaları, teknolojiden eğitime ve görüntü oyunlarına birçok kesime getirilen düzenlemeler sonrasında 2021 yılında gelişen piyasalardaki benzerlerine kıyasla son 17 yıldaki en makûs performansını gösterdi.

MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi’nden Çin çıkarıldığı vakit endeks 2021 yıl başından bu yana yüzde 10’a yakın yükseliş kaydederken MSCI Çin Endeksi 2021 yıl başından bu yana yüzde 17 düşüş kaydetti. Böylelikle iki endeks ortasındaki fark 2004 yılından bu yana en yüksek düzeye çıktı.

Evergrande’deki borç krizinin finansal piyasaların tamamına yayılabileceğine dair telaşlar de dünyanın en büyük ikinci iktisadı üzerindeki baskıları artırıyor.

Çin’den oyun şirketlerine “kâra odaklanmayın” daveti

Çinli düzenleyici kuruluşlar, ortalarında Tencent Holdings Ltd. ve Netease Inc.’nin olduğu oyun şirketleri ile bir ortaya gelerek, bölümün kontrolü için atılacak ek adımlar ve kâra odaklanmama gerekliliği üzere bahisleri görüşmüştü. Bu görüşme, bölüme ek kısıtlamaların geleceği kaygıları ile oyun paylarında sert düşüşlere yol açmıştı.

Kurumlar oyun şirketlerini, yeni düzenlemelere uymaları ve çocukları oyun bağımlısı olmaktan korumak için kâra odaklanmayı durdurmaları mevzularında uyardı. Şirketlere “müstehcenlik ve şiddet içeren” ögeleri kaldırmaları ve “paraya tapınma ve feminenlik üzere sağlıklı olmayan eğilimlerden” kaçınmaları gerektiği de söylenmişti.

Yurtdışında halka arz planlayan şirketlere ceza üzere soruşturma

Çin’in Didi üzere ABD’de halka arz olan şirketlere sıkı bir siber güvenlik soruşturması başlatması da birçok teknoloji şirketini halka arz planlarından caydırmıştı. Pekin merkezli LinkDoc Teknoloji, Çin’in yurtdışında halka arz olan teknoloji şirketlerine karşı başlattığı soruşturmalar sonrasında ABD’deki halka arz olma planını askıya almıştı.

LinkDoc’un halka arzını Morgan Stanley, Bank of America ve China International Capital Corp aracılık edecekti ve şirketin 211 milyon dolara kadar yatırım alması planlanıyordu. Çin’deki düzenleyici kuruluşlar Çinli şirketlerin yurtdışındaki borsalarda süreç görmesinin önüne geçmek için düzenlemelerde bir değişiklik planlıyordu.

Özel eğitimden geri dönüş

Pekin’deki eğitim revizyonu ile ortaya çıkan sıkıntılar ülke çapında karışıklıklara yol açarken Çin’de sayıları artan özel okulların sahipleri, kurumlarını Çin hükümetine devretmek zorunda kalmıştı. Financial Times’ın haberine nazaran, kamu son üç ayda, bir lise ve en az on üç kâr hedefli ilkokul ve ortaokulu para ödemeden devraldı.

Pekin’in ilkokul ve ortaokul öğrencilerine verilen eğitimlerden kâr elde edilmesini engelleme planı, Çin’in eğitim şirketlerinin pay fiyatlarında ve piyasa bedellerinde önemli bir düşüşe sebep olmui, eğitim sanayisindeki yıllık karın 100 milyar dolardan 25 milyar dolara gerileyeceği öngörülmüştü.

Teknoloji şirketlerine arka arda soruşturma ve cezalar

Çin, ülkede tesiri giderek artan teknoloji şirketlerini denetim altında tutabilmek için son vakitlerde bu şirketlere çeşitli soruşturmalar başlattı. Çin Devlet Piyasa Düzenleme Kurumu’nun (SAMR), Tencent’in yüzde 36 payına sahip olduğu Huya’nın DouYu isimli görüntü oyun yayın uygulamasını almasının önüne geçmişti.

Çin monopolleşme yolunda giderek büyüyen Alibaba’ya Nisan ayında anti-tekel soruşturması sonucunda 2,8 milyar dolar ceza kesmiş, Tencent dayanaklı KE Holdings’e rekabeti ihlal ettiği gerekçesiyle soruşturma başlatmıştı.

Çin hükümeti, milyarder Jack Ma’nın Ant Group için planladığı halka arzı durdurarak piyasaları da şaşırtmıştı.

Bu yıl servetini en fazla kaybeden kişi, Çinli e-ticaret devinin kurucusu oldu

Ant Group cezaya ait yazdığı bir açık mektupta “Hükümetin sert düzenlemeleri olmasa bu büyümeyi yakalayamazdık, takviye gruplarımızın toleransı ve eleştirel nezaretleri gelişimimizde kıymetli rol oynadı. Bunun için de minnet ve hürmet duyuyoruz” tabirlerine yer vermişti.

Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne nazaran Çin hükümetinin internet devlerine yönelik kısıtlamalarının Pinduoduo paylarında düşüşe neden olmasıyla şirketin kurucusu Huang’ın serveti 27 milyar dolardan fazla eridi. Bu, 500 kişinin yer aldığı endeksteki en büyük düşüş oldu.

Huang’ın serveti, son periyotta borç kriziyle gündeme gelen Çinli emlak devinin sahibi olan Hui Ka Yan’ın 16 milyar dolarlık kaybından da daha fazla eridi.

2015’te kurulan ve kısa vakitte e-ticaret devi haline gelen Pinduoduo’nun payları bu yıl Alibaba Küme ve Tencent paylarından daha fazla geriledi.