AB, güç fiyatlarındaki rekor artışa tahlil arıyor

Avrupa ülkelerinde rekor düzeylere çıkan elektrik fiyatları, gerek siyasalların gerekse tüketicilerin ana gündeminde yer alıyor.

Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin güç bakanları, artan doğal gaz ve elektrik fiyatları ile buna karşı atılabilecek adımları görüşmek üzere devir lideri Slovenya mesken sahipliğinde bir ortaya geldi. Toplantıya, AB Kurulu Güçten Sorumlu Üyesi Kadri Simson da katıldı.

Toplantı sırasında açıklamalarda bulunan İspanyol Bakan Teresa Ribera, AB Komitesi’nin, güç fiyatlarındaki duruma yönelik esnek seçenekler içeren telifler üzerinde çalıştığını söz etti.

Ribera, kelam konusu AB Kurulu çalışmasının ana sınırlarının gelecek haftalarda netleşeceğini belirtti.

Çalışmanın, AB üyesi ülkelerin, elektrik fiyat artışına birlik güç piyasa kurallarını ihlal etmeden nasıl müdahale edilebileceğine ait yol haritası içermesi bekleniyor.

Çok sayıda AB üyesi ülke, vatandaşlarını artan güç fiyatları karşısında korumak için sübvansiyon ve tavan fiyat uygulaması üzere çeşitli önlemler üzerinde çalışıyor.

Faturalar yükseldi

Avrupa’da rekor seviyede artan elektrik fiyatları nedeniyle tüketicilerin faturaları yükseldi.

Brüksel merkezli medya kuruluşu Politico’nun çalışmasına nazaran, İspanya ve Portekiz’de toptan elektrik fiyatları ortalama 175 euro megavat saat düzeyine çıktı. Kelam konusu fiyatlar 6 ay öncesinin 3 katı düzeye ulaşmış oldu. İngiltere’de de elektrik fiyatları megavat saat başına 183 euroyu aşarak Avrupa’nın en yüksek düzeyine ulaştı.

İspanya, Fransa, İtalya ve Yunanistan bu durma karşı acil önlemler hazırlamaya başladı.

Ekonomik toparlanma talebi artırdı

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrası ekonomik toparlanma, global doğal gaz talebini artırdı. Arz sabit kalmasına karşın yaşanan talep artışı fiyatları üst taşıdı.

Rusya’nın, Ukrayna üzerinden Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatını kısması, durumu daha da zorlaştırdı.

Bu nedenle Avrupa’nın bilhassa kış aylarında kullanılmak üzere ayırdığı doğal gaz rezerv ölçüleri olağan düzeylerin çok altına düştü.

Avrupa’da güç üretiminde doğal gazın büyük hissesi bulunuyor. Doğal gaz fiyatlarındaki yükseliş, elektrik fiyatlarındaki artışın ana sebebi olarak öne çıkıyor.

Avrupa ülkelerinin süratli biçimde sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatını artırması da mevcut kapasite hudutları nedeniyle kolay olmuyor.

Geçen yıl AB elektrik üretiminin yüzde 40’ına yakınını sağlayan yenilenebilir kaynaklar ise talebi her periyot kâfi ölçüde karşılayamıyor. Son devir yenilenebilir kaynaklardan sağlanan elektrik ölçüsü da geriledi.

Pek çok ülkede nükleer santrallerin kapatılmış olması duruma katkı sağlamadı.

Avrupa’daki Emisyon Ticaret Sistemi, sera gazı emisyonlarının fiyatını belirliyor. Son devirde fiyatlar, ton başına yaklaşık 5 eurodan 60 euroya kadar tırmanmış durumda bulunuyor. Bu artış elektrik fiyatlarının yükselmesine katkı sağlıyor.

Kış ayları yaklaşırken Avrupa ülkelerinin doğal gaz talebinin daha fazla artması öngörülüyor. Kelam konusu elektrik fiyat arışının süratli biçimde sona ermesi beklenmiyor.