Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
parahavadis
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Bakanlık ve bağlı kuruluşlarının 2026 bütçelerine ilişkin sunum yapıldı. Üretici destekleri ve yatırımlarla, Türkiye’nin tarımsal hasılasını 2002 yılında 24,5 milyar dolardan 2024’te 74 milyar dolara taşıdıklarını ifade eden Yumaklı, tarım sektöründe ortalama yıllık büyüme oranının 2,7 olarak gerçekleştiğini vurguladı. 2002’de Avrupa’da 4’üncü, dünyada 12’nci olan tarımsal hasıla sıralamamız bugün Avrupa’da birinci, dünyada ise yedinci konumuna yükseldi.
Türkiye’nin tarım ve gıda ürünleri ticaretinde net ihracatçı konumunda olduğuna değinen Yumaklı, 2024’te 32,6 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiklerini belirtti. Dış ticaret fazlasını geçen yıla göre %57 artırarak 10,8 milyar dolara ulaştırdıklarını ve son 23 yılda gıda ve tarım ürünlerindeki dünya ihracat payının iki katına çıktığını söyledi. Türkiye’den 186 ülkeye 2.218 çeşit ürün ihraç edildiğini vurguladı.
Bitkisel üretim alanında kaydedilen gelişmelere değinen Yumaklı, sertifikalı tohum üretimini 9 kat artışla 1 milyon 300 bin tona, sertifikalı fide-fidan üretimini 46 kat artışla 186 milyon adete çıkardıklarını ifade etti. Ayrıca kendi ihtiyacının ötesinde 103 ülkeye ihracat yapmanın, dünya tohum ticaretinde önemli bir konum kazandırdığını belirtti. Meyve ve sebze üretiminde Avrupa’da birinci, dünyada dördüncü olduğumuzu da sözlerine ekledi.
Hayvan varlığındaki gelişmelere değinen Yumaklı, 2024 yılında büyükbaş hayvan varlığını %71 artışla 17 milyona, küçükbaş hayvan varlığını %72 artışla 55 milyona çıkardıklarını söyledi. Avrupa’da büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı açısından ilk sıradayız. Bal üretiminde %28 artışla 96 bin ton seviyesine ulaşırken Avrupa’da birinci, dünyada ikinci konumdayız. Kanatlı hayvan varlığı ise %53 artışla 384 milyona yükseldi ve Avrupa’da birinci, dünyada 12’nci sıraya yerleşti.
Son 23 yılda su ürünleri üretimi 9 kat artışla 577 bin ton; ihracatı ise 20 kat artışla 2 milyar dolara ulaştı. Üç yıllık dönemler halinde güncellenen yol haritası, bugünün ihtiyaçlarını karşılamayı ve geleceğe hazırlık yapmayı hedefliyor. Ata tohumlarında tescil ettiğimiz çeşit sayısını 49’a yükselttik başlığıyla kaydedici üretici sayısı 2025 üretim yılında geçen yıla göre %2, üretim alanı ise %3 artış gösterdi. Bitkisel üretim planlamasıyla üç yıllık dönem sonunda hububat üretimini 39,7 milyon tona, baklagil üretimini 1,35 milyon tona, yağlı tohumlu bitkiler üretimini ise 5,2 milyon tona çıkaracağız.
Bitkisel üretimde gıda arz güvenliğini güçlendirmek için AR-GE faaliyetleri ve diğer projeler sürecek. İç pazarda kullanılan sertifikalı tohumluğun tahılda %45’i, baklagillerde %60’ı enstitülerimizce tescil edilen tohumlardan oluşuyor. İklim değişikliğine uyumlu, soğuğa ve kuraklığa dayanıklı tohumluk çeşidimiz 82’ye ulaştı. Geleneksel mirasına sahip çıkarak ata tohumlarında tescil ettiğimiz çeşit sayısını 49’a yükselttik; bunlardan 11’ini Tarım Kredi Marketler’de vatandaşlarımıza sunduk. 2026’da satışa sunacağımız ata tohumunu 24 çeşit ve 1 milyon paket olarak planlıyoruz. TAKE Projesi kapsamında 2021-2024 yılları arasında 412 bin üreticiye 68 bin ton tohum ve 102 milyon fide-fidan dağıttık; 2025’te ise 100 bin üreticiye 14 bin ton tohum, 22 milyon fide-fidan temin edeceğiz. Tohum Gen Bankalarımızda 122 bin 750 materyal bulunuyor ve dünyanın en güçlü gen bankaları arasında yer alıyoruz. 2026’da yerli ve milli hibrit ayçiçeği ve mısır tohumlarını çoğaltıp üreticilerle buluşturmayı hedefliyoruz. İklim, toprak ve su kaynaklarını dikkate alarak ekonomik değeri yüksek ürünler için Ürün İhtisas Havzaları kuracağız.
Şap ve kuş gribi hastalıklarına karşı hayvansal ürünlerde arz güvenliği bozulmadı. Karkas verimini %2 artırarak 292 kilograma, süt verimini %10 artışla 3.330 litreye yükselttik. Üreticileri korumaya yönelik süt regülasyon uygulamasına da aralıksız devam ediliyor. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nün açıklamalarıyla, ülkemizde şap ve kuş gribi salgınlarının etkileri değerlendirildi. Şap hastalığı SAT-1 serotipiyle 1965’ten sonra ilk kez görüldü; kontrol amacıyla hayvan hareketleri kısıtlandı ve Enstitümüzce üretilen 20,7 milyon doz aşı sahaya gönderildi. İlk doz aşılama tamamlandı; ikinci aşama en kısa sürede bitirilecek. Kuş gribi salgını dünya genelinde 89 ülkeye yayıldı ve ülkemizde de etkiledi. Yaşanan süreçte yetiştiricilere son 2 yılda 2,6 milyar lira tazminat ödenmiştir.
Su Ürünleri Kontrol ve Denetim Merkeziylacak olan adımlar arasında, Akdeniz ülkeleri arasında en büyük ve donanımlı Su Ürünleri Kontrol ve Denetim Merkezi’nin gelecek yıl Yalova’da faaliyete geçirilmesi bulunuyor. Ayrıca Antalya’da su ürünlerinde uluslararası standartlarda İstilacı-Yabancı Türler İzleme Merkezi kurulacak ve Türkiye’nin ilk organize su ürünleri tarım bölgesi Adana’da kurulacak. Et ve Süt Kurumu ile ilgili iddialara yanıt veren Yumaklı, ESK’nın hesap ve işlemlerine bakıldığında Et ve Süt Kurumu ile herhangi bir ticari faaliyetin olmadığını belirtti. Sayıştay denetimine tabi olan kurumlarımız, hesap verebilirlik ilkesinden ödün vermeden yoluna devam edecektir. Muhalefetin suç duyurusu iddialarına karşı, eskiden olduğundan daha şeffaf ve hesap verebilir bir yapı sürdürdüklerini vurguladı.
