Yine değerleme oranında indirim olacak mı?

TAHSİN AKÇA

Yeni yılda vergi, fotoğraf ve harçlardaki artışı belirleyen yine değerleme oranının 12 aylık üretici fiyat endeksi (ÜFE) ortalamasına nazaran 2022’de yüzde 36,2 çıkması ve bu oranın yüzde 20 düzeyindeki manşet enflasyonun çok üzerinde olması Cumhurbaşkanı’nın indirim yetkisini kullanmasına yönelik beklentiyi artırdı.

213 sayılı Vergi Yordam Kanunu’nun tekrarlanmış 298 inci hususunun (B) fıkrasına nazaran, tekrar değerleme oranı, yine değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dâhil) bir evvelki yılın birebir devrine nazaran TÜİK ÜFE’sinde meydana gelen ortalama fiyat artışına nazaran tespit ediliyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığınca Resmî Gazete ile ilan edilmesi gereken bu oran hafta sonunda 31672 sayılı Resmî Gazetede 533 sayılı bildiri ile yayınlandı.

Resmi Gazete’de yayınlamanın akabinde yüzde 36,2’lik bu oranda indirim yapılıp yapılmayacağı tartışması tekrar başladı.

Tüketici Fiyat Endeksi ile Üretici Fiyat Endeksi ortasındaki farkın bilhassa bu yıl çok açılması yüksek oranlı yine değerleme oranının ortaya çıkmasını beraberinde getirdi. ÜFE’nin 19 yılın en yüksek düzeyine çıkmasıyla Ekim’de ÜFE-TÜFE makası yüzde 46,3’e çıktı.

Enflasyonun yüzde 60-70’lerde seyrettiği periyotlarda yine değerleme oranı bu düzeyin altında kaldığı için yeni yılda vergi, fotoğraf ve harçlardaki artış dikkat çekmiyordu.

Lakin enflasyonun yüzde 10 düzeyine yaklaştığı son yıllarda yine değerleme oranındaki artış mükelleflerin dikkatini daha fazla çekince, Cumhurbaşkanı, 2019 ve 2020 yıllarında yüzde 50’ye kadar indirim yapma yetkisini kullandı.

Yaygın kullanımı olan MTV’de artış sınırlanmıştı

Lakin bu yetki yalnızca en yaygın mükellef alanı bulunan Motorlu Taşıtlar Vergisi için kullanıldı.
2019’da uygulanacak yine değerleme oranı yüzde 23,73 çıkmasına rağmen oranın yüksekliği nedeniyle Cumhurbaşkanı yetkisini kullanarak Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde artışın yüzde 15,9 uygulanmasına karar vermişti.

Tıpkı halde 2020 yılında tekrar değerleme oranı yüzde 22.58’ken, Cumhurbaşkanı tekrar değerleme oranında indirim yetkisini kullanarak Motorlu Taşıtlar Vergisi için yüzde 12’ye çekmişti.

Yüzde 36,2 uygulanırsa MTV ne kadar olacak

Şayet yüzde 36,20’lik tekrar değerleme oranı onaylanırsa, 1-3 yaş aralığında olan arabaların 2022 yılındaki motorlu taşıtlar vergisi motor silindir hacmi 1300 cc ve aşağısında olanlar için bin 51 liradan bin 431 liraya çıkacak.

Tıpkı yaşta motor silindir hacmi 1301 – 1600 cc ortasında olan arabalar için MTV, bin 830 liradan 2 bin 492 liraya, 1601 – 1800 cc ortasında olanlar için 3 bin 234 liradan 4 bin 400 liraya, 1801 – 2000 cc ortasında olanlar için 5 bin 95 liradan 6 bin 939 liraya ve 2001 – 2500 cc ortasında olanlar için ise 7 bin 640 liradan 10 bin 405 liraya yükselecek.

Cumhurbaşkanı MTV için kullandığı bu yetkiyi trafik cezaları, ehliyet ve pasaport harçları, yurt dışından getirilen telefonlara uygulanan harçlar ve vergi yol cezaları üzere kalemler için şimdiye kadar kullanmadı. Bu kalemlerin bir kısmının ceza niteliğinde olması, bir kısmının da daha dar bir bölümü ilgilendiriyor olması nedeniyle indirim yapıldığı kestirim ediliyor.

Bu yıla ait yine değerleme oranı uygulamasında değişiklik olup olmayacağı 1 Ocak tarihine kadar netleşmiş olacak.